Głównym założeniem rehabilitacji jest powrót pacjenta do sprawności ruchowej po wypadku, chorobie lub jej zaostrzeniu. Jednak bardzo często zapominamy, jak ważny wpływ na powrót do prawidłowego funkcjonowania w życiu społecznym i zawodowym, ma edukacja, zmiana nawyków oraz odpowiednio dobrana fizjoterapia. Wcześnie przedsięwzięte działania lecznicze nie tylko poprawią stan fizyczny i psychiczny, lecz także pozwolą skutecznie zapobiec nawrotowi ostrych stanów chorobowych w przyszłości. W przypadku wystąpienia zawału, udaru lub innych incydentów kardiologicznych powszechnie uważamy, że leczenie kończy się wraz z wyjściem ze szpitala.

Pośród szerokiej gamy zaburzeń pracy organizmu, najczęściej choroby serca i układu krążenia prowadzą do przedwczesnej i nagłej śmierci. Z łatwością zapominamy o profilaktyce z prozaicznej przyczyny, jaką jest brak doskwierających objawów. Wystąpienie zawału interpretujemy jako przykry incydent, z którego na szczęście udało się wyjść obronną ręką.

Jednak w przypadku ostrych stanów kardiologicznych, należy pamiętać jak ważne jest kontynuowanie leczenia po wypisaniu ze szpitala. Pod czujnym okiem zespołu medycznego, składającego się z lekarza, pielęgniarki, psychologa, dietetyka oraz fizjoterapeuty, jesteśmy w stanie znacznie skrócić czas rekonwalescencji, zapobiec nawrotom choroby, przywrócić równowagę psychiczną oraz uniknąć inwalidztwa.

Kompleksowość rehabilitacji kardiologicznej tkwi w złożoności działań, opierających się na badaniach diagnostycznych, aktywności ruchowej pod nadzorem fizjoterapeuty, ale także uświadomieniu pacjenta o zagrożeniach życia, wynikających z istnienia chorób sercowo-naczyniowych. Ważnym elementem terapii jest również wsparcie przez fizjoterapeutę i specjalistów medycyny, we wdrażaniu zdrowych nawyków i trwałe usunięcie szkodliwych przyzwyczajeń z codziennego życia.

By uzyskać odpowiedź na powyższe pytanie, najlepiej skonsultować się z kardiologiem, który zaleci skierowanie pacjenta na rehabilitację lub kategorycznie ją odradzi, mając na uwadze zagrożenia, wynikające z aktualnego stanu chorego.

Jednakże do podstawowych wskazań klinicznych, kwalifikujących pacjenta na rehabilitację i fizjoterapię należą:

• przebyty zawał serca,
• choroba niedokrwienna serca bez zawału,
• wykonana przezskórna angioplastyka tętnic wieńcowych,
• przeprowadzony zabieg pomostowania tętnic wieńcowych,
• nadciśnienie tętnicze,
• niewydolność serca,
• wykonana implantacja rozrusznika-kardiowertera,
• przeprowadzone chirurgiczne leczenie wad serca,
• przebyty zabieg przeszczepienia serca,
• miażdżyca tętnic kończyn dolnych. 

Na uwadze warto mieć również świadomość klinicznych przeciwwskazań do rozpoczęcia terapii, opartej na aktywności ruchowej: 

• niestabilna dławica piersiowa,
• ostry zawał serca lub podejrzenie zawału,
• niekontrolowane zaburzenia rytmu i przewodzenia, powodujące zaburzenia hemodynamiczne,
• czynne stany zapalne wsierdzia, mięśnia sercowego i osierdzia,
• niewyrównana niewydolność serca,
• tętniak rozwarstwiający aorty,
• choroby płuc w okresie niewydolności oddechowej,
• zapalenie zakrzepowe żył,
• ostre choroby systemowe i gorączkowe,
• niewyrównane nadciśnienie tętnicze w spoczynku,
• mózgowe objawy ogniskowe w okresie ostatnich 3 miesięcy.

Odnalezienie się pośród specjalistycznych terminów medycznych może przysporzyć niemałych trudności. Dlatego jeszcze raz wspominamy o przewadze konsultacji z kardiologiem nad samodzielną interpretacją, przed rozpoczęciem fizjoterapii. 

Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna opiera się w głównej mierze na indywidualnie dobranych ćwiczeniach fizycznych, nadzorowanej przez zespół medyczny. Jednak mimo części składowej „fizjo” w słowie „fizjoterapia”, nie odnosi się ona w tym przypadku jedynie do aktywności ruchowej. Równie ważnym elementem działań fizjoterapeuty jest wsparcie pacjenta w dążeniu do poprawy samopoczucia i odnalezienia równowagi psychicznej, przy pomocy medytacji, technik relaksacyjnych, oraz edukacji w kwestiach codziennej profilaktyki.

Rehabilitacja rozpoczyna się od oceny aktualnej kondycji zdrowotnej chorego oraz wprowadzeniu ćwiczeń usprawniających i systematycznego podnoszenia ich intensywności w zależności od wyników pacjenta, jak i jego subiektywnego odczucia w kwestiach własnych możliwości fizycznych. Z pomocą przychodzą także parametry, uzyskane podczas badań tętna, EKG oraz ciśnienia tętniczego, przy użyciu profesjonalnej aparatury.

Dla zminimalizowania niepokojów związanych z powrotem do społeczeństwa i pracy zawodowej, fizjoterapeuta zaznajomi pacjenta z szeroką gamą metod relaksacyjnych, ćwiczeń oddechowych oraz wszelkich sposobów radzenia sobie ze stresem. Nie bez powodu w zespole rehabilitacyjnym znajduje się psycholog, którzy wesprze chorego w odnalezieniu prawidłowej równowagi psychicznej, po niewątpliwie traumatycznych przeżyciu jakim jest zawał serca.

Dzięki współpracy z dietetykiem, możliwe będzie opracowanie optymalnego planu żywieniowego, mającego pozytywny wpływ na dalsze życie pacjenta. Istotnym w rehabilitacji jest także wykluczenie niezdrowych i tragicznych w skutkach nawyków m.in. takich jak palenie papierosów, spożywanie alkoholu czy nadmiernej ilości kawy. Jednak w kwestiach zmiany trybu życia, największa część działania leży po stronie pacjenta.

Czas trwania rehabilitacji kardiologicznej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jest ustalany przez lekarza ośrodka dziennego, a pacjenci mogą bezpłatnie rozpocząć badania oraz fizjoterapię, posiadając skierowanie od lekarza specjalisty: 

• oddziału kardiologicznego, kardiochirurgicznego lub chorób wewnętrznych,
• kardiologicznego lub rehabilitacyjnego ośrodka zdrowia.

Klinika rehabilitacji funkcjonalnej AMED, znajdująca się na terenie Katowic, oferuje usługi fizjoterapeuty i zespołu medycznego w zakresie rehabilitacji kardiologicznej na NFZ oraz komercyjnie. Terapia może się odbywać w systemie dziennym lub stacjonarnym. 

Wczesna rehabilitacja NFZ trwa maksymalnie 5 tygodni.

Więcej szczegółów uzyskasz na stronie internetowej lub przez bezpośredni kontakt z kliniką.

BIBLIOGRAFIA